próbować się
  • Noica – Noiki
    10.01.2002
    10.01.2002
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio próbowałam ustalić odmianę nazwiska pewnego filozofa rumuńskiego (Noica) – nie byłam pewna, czy odmienić je jak np. Sica – Siki czy raczej jak Kosturica – Kosturicy. Nie znalazłam w słownikach wskazówek o odmianie nazwisk rumuńskich. Może Państwo mi coś podpowiedzą?
  • odczytywanie dat
    23.05.2007
    23.05.2007
    Witam. Czy wyrażenie w nocy z piętnastego na szesnastego (np. maja) jest błędne? Usłyszałem ostatnio, że powinno to być w nocy z piętnastego na szesnasty (maja), dlatego że w domyśle jest tam dzień (z piętnastego dnia na szesnasty dzień).
    Pozdrawiam.
  • -owiać czy -awiać?
    7.07.2009
    7.07.2009
    Szanowni Państwo,
    czy mogą mi Państwo podać choć jeden powód, dla którego słowniki (SJP PWN; Wlk. Słownik Ort.-Fleks., Świat Książki) podają jako poprawny czasownik urzeczowiać od urzeczowić? Próbowałam znaleźć inny taki przykład, ale mi się nie udało. Wszędzie o przechodzi w a: ustanowićustanawiać, wznowićwznawiać, wyłowićwyławiać, upaństwowićupaństwawiać, uzdrowićuzdrawiać, uzmysłowićuzmysławiać.
    Z poważaniem
    Barbara Słomka
  • pan Golenia
    30.10.2014
    30.10.2014
    Musiałam ostatnio odmienić męskie nazwisko Golenia i – kiedy próbowałam odnieść go do słów, które moim zdaniem mogłyby zasugerować jakiś rodzaj odmiany, tj. mania albo kania – zaczęłam mieć wątpliwości. Czy dyplom jest przeznaczony dla Jana Goleni czy Golenii? Jak wyglądałaby odmiana nazwiska, gdyby brzmiało ono Goleń? Przeczytałam gdzieś odmianę Goleni, ale bardziej sensownie brzmi dla mnie w tym przypadku Golenia.
  • Przyszedł gościu
    21.05.2010
    21.05.2010
    Jestem dosyć stary i często drażnią mnie rozmowy ludzi znacznie młodszych. Poziom wiedzy reprezentowanej przez nich jest bez znaczenia.
    Chodzi o słowo gość. Używane jest potocznie słowo gościu. Na przykład: „Przyszedł gościu”, „Gościu powiedział”. Na zwracane uwagi nie reagują, uważając je za sklerotyczne bzdury. Może to prawda?
    Za ewentualne błędy przepraszam, ale zawodzi mój wzrok.
  • słownictwo pochodzenia obcego

    14.10.2023
    14.10.2023

    Chciałbym zapytać o statystykę pochodzenia słownictwa języka polskiego (tutaj britannica.com/topic/English-language/Vocab dla j. ang.). Wyobrażam sobie, że to bardzo trudne zadanie oszacować taką „ogólną” etymologię ale może ktoś już próbował?

    Hipoteza – większość słów ma źródło „słowiańskie” (nieformalnie – chodzi o grupę języków słowiańskich a może SCS?). Problem zapewne można rozpatrzyć na trochę bardziej ogólnym poziomie podrodziny języków bałtosłowiańskich.

    Z poważaniem

    Dobromił Pszenny

  • Soderbergh
    27.11.2012
    27.11.2012
    Szanowni Państwo,
    nie jestem pewna, jak poprawnie zapisać nazwisko Soderbergh w narzędniku: Soderberghiem czy Soderbergiem. Będę wdzięczna za pomoc.
    Z poważaniem
    Anna Tokarska
  • trochę łaciny

    16.06.2004
    16.06.2004

    Witam,

    od kilku godzin próbuję rozwiać wątpliwość dotyczącą akcentowania łacińskiego patronus i patronum. Nie mogę znaleźć w sieci słowników pokazujących akcent (jedyne znalezione przeze mnie wersje amerykańskie wskazują na drugą od końca). Znam tylko ogólne zasady akcentowania, nie mam pewności, czy środkowa sylaba jest długa. Byłam z dzieckiem w kinie na HP, tam akcentują na trzecią od końca. Uprzejmie proszę o krótką odpowiedź: druga czy trzecia?

    Dziękuję,

    Beata Grabarczyk

  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego